Antigone (İÖ 441) (Yasaların kaynağı ve yetkesi)
Ödipus’un ölümünden sonra iki oğlu — Polineikes ve Eteokles — Thebes’in tahtı uğruna çatışmaya girerler. Yedi Şampiyonun öncülüğünü yapan Polineikes Argos’tan saldırıya geçer ve Thebes’in Yedi Kapısını döver. Antigone’nin amcası olan Kreon’un desteğinde Eteokles kenti savunur. Kreon için güç istenci tanrıların yasalarının ve yurttaşlarının gereksinimlerinin üzerindedir. Tanrısal ussallığın çiğnenmesinin anlatımı olan Trajedi için ilk koşul hazırdır. Olaylar kaçınılmaz süreçlerini izleyecek, ölümlülere saptanan sınırı aşanlar için kıskanç tanrıların belirlediği yazgı gelişecektir. Önderi kendi yokoluşunun yoluna giren edilgin Toplumun gönenci, giderek varlığı gözdağı altındadır.
Büyük bir çarpışmada iki kardeş yüz yüze gelerek birbirlerini öldürürler. Antigone iki kardeşini de yitirmiştir. Argos kuvvetleri geri çekilir. Çarpışmayı izleyen sabah ölüler henüz savaş alanında yatmaktadır. Polineikes ve Eteokles de aralarındadır. Bir kez daha Thebes’in tartışmasız efendisi olan Kreon kendi kentine karşı savaşırken ölen Polineikes’in savaş alanında çürümeye bırakılmasını buyurur. Bu bir Yunanlı için ölümlerin en utanç vericisidir. Kardeşine bağlılık ile Devlete bağlılık arasında karar vermek zorunda kalan Antigone despot Kreon’un buyruğunu çiğnemeyi seçer. http://tr.wikipedia.org/wiki/Sofokles
Thebes’te Krallık Sarayı önünde. Şafak sökmektedir Antigone yalnız konuşmak için saraydan kızkardeşi İsmene’yi çağırmıştır.
Antigone | Gel İsmene, kardeşim, sevgili kardeşim benim, gel! Ödipus’un uğradığı o ilençten kurtulmak için yaşadığımız sürece Zeus bizden daha ne ister, bilir misin?Geriye ne bir üzüntü, ne de bir utanç kaldı duymadığımız, Peşimizi ne acılar bıraktı, ne de trajedi.Ve nedir şimdi bu Generalimizin tüm kamuya buyruğu? Bilmez misin? İşitmedin mi?Yoksa dostlarımıza yıkım getiren haberler senden gizlendi mi? |
İsmene | Tek bir günde iki erkek kardeş alındıktan sonra biz iki kız kardeşin elinden, Tek bir haber almadım dostlardan, Antigone — ne sevindirici ne de üzücü.Ve dün gece Argos ordusu kaçıp gittikten sonra, Bilmez oldum artık bahtım ak mı yoksa kara mı? |
Antigone | Düşündüğüm gibi. Buraya bu yüzden çağırdım seni, Ki sarayın kapıları dışında konuştuklarımızı yalnızca sen işitesin. |
İsmene | Ne var? Kötü haberler verecek gibi görünüyorsun! |
Antigone | Sandığım gibi. Kreon iki onursuzlaştırmak için kardeşimizden birini Onurlu bir törenle gömüyor yalnızca ötekini.Etokles’i, diyorlar, ayinler yaparak törelere uygun bir yolda toprağa verirken, Benzer olarak ölen Polineikes’i ise söylendiğine göre gömmeden bırakacak.Ne de yasının tutulmasına izin verecek. Ardından hiç gözyaşı dökülmeden, hiçbir gömüt dikilmeden, kurda kuşa bırakılacak.Kreon’un haberlerinin anlamı bu senin için ve benim için — evet benim için; Ve şimdi bilmeyenlere açıkça duyurabilmek için buyruğu, kendisi geliyor buraya. Sorunu hafife alıp boyuneğmeyen olursa, taşlanarak öldürülecek kent duvarlarının önünde. |
İsmene | Sevgili kardeşim — durum buysa, onu değiştirmek için birşeyler yapabilir miyim? |
Antigone | Yapabilirsin. Tehlikeyi ve çileyi paylaşmak ister misin? |
İsmene | Tehlike mi? Ne demek istiyorsun? |
Antigone | Ölüyü kaldırmak için bu ele yardım edecek misin? |
İsmene | Ne. Onu gömecek ve yasağı mı çiğneyeceksin? |
Antigone | Polineikes benim kardeşimdi, ve senin de, üstelik olmamasını istesen de. Ama onu hiç terketmeyeceğim ben! |
İsmene | Ah! Kreon’un yüzüne meydan okumak mı? |
Antigone | Benim olanı benden koparmaya hakkı yok! |
İsmene | Şavaşmak için yaratılmamış kadınlar erkeklerle. Yazık ki güç haktır. Ve bu yüzden böyle şeylere ve daha kötülerine boyun eğeriz. |
Antigone | Git, dilediğini yap! Ben onu gömmeye gidiyorum. Bu uğurda ölmek ne tatlı. Sevdiği tarafından sevilen biri olarak kalacağım.Suçumda suçsuz kalacağım, ölene bağlılığım yaşayana bağlılığımdan daha büyük. Sonsuza dek orada kalacağım.Git öyleyse, ve tanrıların onur uğruna koydukları yasaları onursuzlaştır. |
İsmene | Biliyorsun yapmam bunu. Yalnızca savaşamayacak denli zayıfım Devletle. |
Antigone | Bildir özürlerini. Ben gidiyorum sevdiğim kardeşimin üzerine toprak dökmeye. |
İsmene | Zavallı kız. Şimdi senin için korkuyorum. |
Antigone | Korkma benim için. Ama kendin için endişelen |
İsmene | Hiç olmazsa ne yaptığını söyleme kimseye. Gizli tut onu ve ben de gizli tutayım. |
Antigone | Oh, anlat onu, haykır dünyaya. Onu söylemenden çok daha fazla nefret edeceğim sessizliğinden. |
İsmene | Yürek ürpertici işler için ateşten bir yüreğin var. |
Antigone | En çok hoşnut etmek zorunda olduğumu hoşnut etmem gerektiğini biliyorum. |
İsmene | Doğru, eğer yapabilirsen. Ama |
Antigone | Öyleyse başaramayacağım, ama daha önce durmayacağım. |
İsmene | Böylesine umutsuz bir işe kalkışma. |
Antigone | Böyle konuşursan, senden nefret edeceğim, ve ölüler de haklı olarak nefret edecekler. Söyle deli olduğumu, ve bırak beni deli gibi tehlikeyi göze almaya. Soysuz bir ölümden daha korkuncu gelmesin başıma. |
İsmene | Git öyleyse, eğer gitmek zorundaysan. Ama şundan emin ol — Yolculuğun budalaca olsa da, sevgilisin sevdiklerine gerçekten. |
*** | |
Kreon | Kenti uğruna silahı elde düşen Eteokles Gömülecek görkemli bir törenle soylu bir ölümle ölenler arasına katılmak üzere.Ama sürgünden dönen kardeşi Polineikes için, Babalarının kentine, onun tanrılarının türbelerine karşı ateş soluyanÜlkesinin kanına susamış, hepimizi köleliğe düşürmek isteyen o adam için Buyruk çıkardım onu kimse gömmesin diye Aslında ardından kimse yas tutmasın diye.Bırakılmalı düştüğü yerde cesedi kurtlara ve kuşlara yem diye. |
*** | |
Nöbetçi | Şey — beden, biri az önce onu gömüp gitmiş. |
Kreon | Ne demek istiyorsun? Kim bunu göze alabilmiş? |
*** | |
KORO | Yaratılış bir tansıktır. Ve insan onun başyapıtı.Güçtür ki fırtınalı Güney Rüzgarının önüne katılıp Gürüldeyen köpük köpük dalgaların arasından kendine yol açar.Ve sürer sabanını Yeryüzü üzerinde, Tüketir tanrıların bu en yaşlısını, ölümsüz olanı, tükenmez olanı.Çatısı vardır Gökyüzüne karşı, Kırağının oklarına, Yağmurun mızraklarına karşı. Evet! Bulur her soruna bir çözüm, |
*** | |
Nöbetçi 1 | Nasıl bir işarettir bu Tanrılardan — Ruhum hayretten dona kaldı!Nasıl yadsıyabilirim Antigone olduğunu o kızın? Oh! Zavallı çocuk, talihsiz Ödipus’un kızı. Ne demek bu? Kralın yasalarını mı çiğnedin? Ve böyle aptalca birşeyi yaparken mi yakalandın? |
Nöbetçi 2 | İşte burada suçlu. Onu gömerken yakaladık bu kızı. Ama Kreon nerede? |
Kreon | Söyle bana, onu ilkin nerede ve nasıl buldun? |
Nöbetçi | Kardeşini gömüyordu. |
Kreon | Doğru mu? |
Nöbetçi | Onu yasak cesedi gömerken bulduğumu söyledim. Açık değil mi? |
*** | |
Kreon | Sen — yüzü yere dönük olan — bu işi yaptığını kabul ediyor musun, yoksa yadsıyor musun onu? |
Antigone | Kabul ediyorum. Yadsımıyorum. |
Kreon | Gerçekten o yasayı çiğnemeyi göze mi aldın? |
Antigone | Doğallıkla.
Çünkü buyruğu bana bildiren Zeus değildi. Ne de senin buyruklarının öylesine güçlü olduklarını, Çünkü yaşamları o yasaların bugünün ya da dünün değil ama tüm zamanlarındır, Kimsenin çatık kaşları korkutamasa da beni, Ölmeliyim — çok iyi biliyorum (nasıl bilmem bunu?) Çünkü biri benim gibi kötülüklerle kuşatılı yaşıyorsa, Var mı yaşamımdan başka istediğin başka birşey daha? |
Kreon | Yok, aslında. Onu alırsam, tüm istediğimi almış olacağım. |
Antigone | Niye gecikiyorsun öyleyse? Konuşmanda hoşuma giden hiçbirşey yok. Ne de benimki seni hoşnut ediyor. Ama olması gerek.Ve gene de nasıl kazanabilirdim daha büyüğünü onurun, Kendi kardeşimi gömerek kazandığımdan? |
Kreon | Görüşlerini buradaki Thebeslilerin paylaştıkları pek söylenemez. Utanmıyor musun böyle insanlardan ayrı düşünmekten? |
Antigone | Hayır. Bir kardeşe sevgide utanılacak birşey olamaz. |
Kreon | Kreon. Karşıt davada ölen de bir kardeş değil miydi? |
Antigone | Antigone. Aynı anneden ve aynı babadan bir kardeşti. |
Kreon | Öyleyse niçin onun görüşünde suçlu olanı kayırıyorsun? |
Antigone | Ölüler bu konuda seninle anlaşmayacaklar. |
Kreon | Evet, eğer onu kötü olanla eşit görürsen. |
Antigone | Ölen kardeşiydi, kölesi değil. |
Kreon | Bu ülkeyi yakıp yıkarken.
Oysa öteki onun koruyucusu olarak düştü. |
Antigone | Gene de Hades’in istemidir bu ayinler. |
Kreon | Kreon. Ama haklı ve haksız eşit değerde olamazlar. |
Antigone | Suça, kim bilir, bir erdem denebilir orada. |
Kreon | Kreon. Ölüm bile nefreti sevgiye dönüştüremez. |
Antigone | Doğam nefrete katılmak değil ama sevgiye katılmaktır. |